Αυτοσχέδιος μηχανισμός ευτυχίας

Το "μετα-πραγματικό" στοιχείο εισβάλει ξαφνικά στη ζωή του, γνωρίζοντας έτσι ένα παράλληλο σύμπαν από παράξενα πλάσματα και οντότητες που του δίνουν απαντήσεις πάνω στα ερωτήματα των σχέσεων, του έρωτα, του νοήματος της ζωής. Περίεργα συμβάντα και χιουμοριστικές ανατροπές έχουν σαν αποτέλεσμα να του αλλάξουν όλη την αντίληψη για τον εαυτό του και τον κόσμο. Η πιο νέα και ταυτόχρονα η πιο παλιά άποψη για την καταγωγή και εξέλιξη της γήινης κοινότητας κάνει την εμφάνισή της. Με αυτόν τον τρόπο, το συγκεκριμένο βιβλίο διαπερνάει τα όρια του μυθιστορήματος. Γίνεται ταυτόχρονα μια ποιητική ελεγεία, ένα ερωτικό μανιφέστο, μια ιστορία μυστηρίου και μεταφυσικής έρευνας. Ένας τρόπος συμμετοχής στην πνευματική αναδημιουργία του ανθρώπου και του πολιτισμού... Ένας ΑυτοΣχέδιος Μηχανισμός Ευτυχίας. Ταυτίζεται με την ψυχή του κάθε αναγνώστη που διψάει για γνώση, αγάπη, ελευθερία και συνειδητοποίηση της Αιώνιας Ύπαρξης. 

Περίεργα συμβάντα και χιουμοριστικές ανατροπές έχουν σαν αποτέλεσμα να του αλλάξουν όλη την αντίληψη για τον εαυτό του και τον κόσμο.

Η πιο νέα και ταυτόχρονα η πιο παλιά άποψη για την καταγωγή και εξέλιξη της γήινης κοινότητας κάνει την εμφάνισή της.

Με αυτόν τον τρόπο, το συγκεκριμένο βιβλίο διαπερνάει τα όρια του µυθιστορήματος. Γίνεται ταυτόχρονα μια ποιητική ελεγεία, ένα ερωτικό μανιφέστο, μια ιστορία μυστηρίου και μεταφυσικής έρευνας.

Ένας τρόπος συµμετοχής στην πνευματική αναδημιουργία του ανθρώπου και του πολιτισμού... 'Ενας ΑυτοΣχέδιος Μηχανισμός Ευτυχίας.

Ταυτίζεται με την ψυχή του κάθε αναγνώστη που διψάει για γνώση, αγάπη, ελευθερία και συνειδητοποίηση της Αιώνιας 'Υπαρξης.

Το βιβλίο Αυτοσχέδιος Μηχανισμός Ευτυχίας πωλείται στην Αθήνα και στην Καλαμάτα στα ακόλουθα σημεία:

1. ΑΜΚΕ, Ύδρας 17, Αθήνα, πληροφορίες στο τηλέφωνο 6977135413
2. Γραβιάς 7. Εξάρχεια, πληροφορίες στο τηλέφωνο 2103806007
3. Μάρθα Τσεπέ, Αριστομένους 85, πληροφορίες στο τηλέφωνο 2721088670

Κριτικές

Άλλο ένα μυθιστόρημα, λοιπόν. Άλλη μια ιστορία σ’ αυτό το χώρο.

Να θυμίσω ότι κάποιοι σ’ αυτό το χώρο είναι συγγραφείς αλλά όλοι μας είμαστε εν δυνάμει συγγραφείς.

Ακόμα και η ιστορία της ζωής ενός ανθρώπου κάτω από κάποιες λογοτεχνικές προϋποθέσεις μπορεί να γίνει ένα ωραίο διήγημα ή ένα μυθιστόρημα.

Αυτό δεν το λέω για να μειώσω την ικανότητα των συγγραφέων, αλλά για να υπενθυμίσω ότι τουλάχιστον βιωματικά ο καθένας μας έχει γράψει μια ιστορία.

Είναι ο συγγραφέας του βίου του.

Βέβαια αυτοί που εκδίδουν βιβλία, συνήθως, δεν γράφουν ιστορίες που αφορούν τους ίδιους αλλά πάντα ιστορίες που γράφουν, έχουν αρκετές πλευρές από τον εαυτό τους και την προσωπική τους αντίληψη για τον κόσμο και την ζωή.

Κάτω από αυτές τις σκέψεις θα αναφερθώ τώρα στη δική μου λογοτεχνική ιστορία που εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «ΔΥΤΙΚΕΣ ΙΝΔΙΕΣ» με τίτλο: “Αυτοσχέδιος Μηχανισμός Ευτυχίας”.

Όταν διάβασε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου ο εκδότης και φίλος μου, χρόνια τώρα, Ηλίας Μέλιος με πήρε τηλέφωνο και έκπληκτος φώναξε: «ρε, τι είναι αυτά που γράφεις; Τα πιστεύεις; Αυτό δεν είναι κλασικό μυθιστόρημα... Είναι κάτι που μοιάζει με εσωτερικό υπαρξιακό μονόλογο».

Ξεκινάω από αυτό τον υπαρξιακό μονόλογο του Ηλία Μέλιου.

Στην υπαρξιακή θεωρία ο Δανός συγγραφέας Soren Kierkegaard (Κίκεργκαρντ) (1813-1855) μιλάει για το “Άγχος της ύπαρξης”.

Ο Υπαρξισμός βέβαια δεν δέχεται την αρχή της αιτιότητας. Δεν πιστεύει στις σχέσεις αιτίας και αποτελέσματος.

Όμως, πάνω σ’ αυτές τις σχέσεις στηρίζεται η φιλοσοφία του βιβλίου μου.

Άρα το βιβλίο παρόλο που ασχολείται και με το “άγχος της ύπαρξης” δεν μπορεί να χαρακτηριστεί υπαρξιακό. Όμως έχει κάποια κοινά με την υπαρξιακή ψυχολογία. Η υπαρξιακή ψυχολογία έχει την μέθοδο της φαινομενολογικής ανάλυσης. Στηρίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της υπευθυνότητας, της αυτοϋπέρβασης που είναι άμεσα φαινόμενα ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Το βιβλίο που έγραψα έχει αυτές τις αρχές. Μιλάει για την ενότητα του ανθρώπου στον κόσμο, για την ενεργητική και όχι παθητική στάση απέναντι στον κόσμο. Μιλάει για το χρέος αποδοχής του υπαρξιακού άγχους και της υπαρξιακής ενοχής. Για το χρέος της υπεύθυνης επιλογής του ανθρώπου να βρει μια αυθεντική διέξοδο με σκοπό και νόημα για να μην γίνει ψυχωτικός και νευρωτικός.

Όμως, το βιβλίο έχει μέσα του μια δυνατή γεύση που ανατρέπει όλη αυτή την υπαρξιακή οσμή. Η γεύση αυτή ονομάζεται μαγικό στοιχείο. Κάποιοι θα το έλεγαν και μεταφυσικό στοιχείο. Ένα τέτοιο γνωστό στοιχείο μυθιστορηματικής γραφής δημιούργησε και ο συγγραφέας Καστανέντα με τον Δον Χουάν. Η δημιουργία δηλ. ενός μαγικού καθρέφτη, για να μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας.

Η δημιουργία μιας περσόνας. Ενός άλλου προσώπου.

Ενός μαγικού αντιεαυτού που μπορούμε μαζί του να συνομιλούμε.

Πολλές φορές αυτός ο καθρέφτης μας, η περσόνα, ο μαγικός αντιεαυτός μας εμφανίζεται στην λογοτεχνία με την μορφή του δασκάλου και του μαθητή.

Με αυτόν τον τρόπο και πάνω σ’ αυτό το μοτίβο το βιβλίο μπαίνει στα χωράφια του μαγικού ρεαλισμού (όρος που χρησιμοποιήθηκε από τον Φραντς Ροχ για να περιγράψει έναν πίνακα που απεικόνιζε μια πραγματικότητα αλλοιωμένη).

Εκεί δηλαδή όπου ο αναγνώστης συναντάει το φανταστικό και το εξω-πραγματικό. (Τι είναι όμως πραγματικότητα άραγε; Ποιος μπορεί να την ορίσει;) Εκεί όπου εκφράζονται επιθυμίες, όνειρα και παράξενες φιλοσοφικές απόψεις, πνευματικές αναζητήσεις, ερωτικές αγκυλώσεις και ελλείψεις.

Εκεί όπου τα ξωτικά του χρόνου συναντούν τους ανθρώπους σαν ξωτικά της θνητότητας.

Είναι λοιπόν βιβλίο του μαγικού ρεαλισμού γιατί έχει όλα εκείνα τα στοιχεία της διαφορετικής αντίληψης της πραγματικότητας με τα γεγονότα του θαυμαστού πραγματικού, όπου το παρελθόν και τον μέλλον εμπλέκονται και αναγεννούν το παρόν.

Γεννάνε δηλ. τον φανταστικό αντεστραμμένο χρόνο που άλλοτε είναι στατικός και αυτοπαρατηρούμενος και άλλοτε μέσο παρατήρησης του κόσμου.

Ο χρόνος στο βιβλίο μου δεν ορίζεται γιατί είναι πάντα και παντού ως ρέουσα πραγματικότητα ή γιατί μερικές φορές ορίζεται ως εξωχρόνος.

Εκτός συμβατικού χρόνου λοιπόν και εκτός της συμβατικής πραγματικότητας αναπτύσσεται μια ιστορία που δημιουργεί τις νέες συνειδητές οντότητες του τόπου, του χρόνου και της πραγματικότητας. Αυτό το μαγικό μεταφυσικό και ταυτόχρονα ποιητικό στοιχείο αντικατοπτρίζει ψυχισμούς, όνειρα, πάθη και νοήματα των ηρώων που ταυτόχρονα είναι και αντανακλάσεις του αναγνώστη. Είναι ο καθρέφτης του. Η περσόνα του, όπως είπαμε. Είναι ο εαυτός μας που θέλει τελικά να απαντήσει στο αιώνιο και διαρκές ερώτημα: «Από πού ερχόμαστε, ποιος ο σκοπός μας σ’ αυτό τον κόσμο και στο τέλος πού καταλήγουμε». Είναι ένα ερώτημα βασανιστικό που συνειδητά ή ασυνείδητα μας απασχολεί.

Το βιβλίο-μυθιστόρημα παίρνει θέση σ’ αυτό το ερώτημα, δίνει τη δική του πραγματική ή εξωπραγματική απάντηση άσχετα αν κάποιος διαφωνεί ή συμφωνεί. Ο σκοπός δεν είναι η συμφωνία και η διαφωνία αλλά το διερευνητικό ταξίδι στις φιλοσοφικές, πνευματικές, ερωτικές (και χαοτικές ενίοτε) προεκτάσεις του ανθρωπίνου όντος. Αν η σουρεαλιστικότητα δεν είχε την τάση, πολλές φορές, να εναγκαλίζεται με την μηδενισμό, θα έλεγα ότι το βιβλίο αυτό είναι ένα ποιητικό ταξίδι σε κάτι που θα ονόμαζα μαγικό σουρεαλισμό. Ένα ταξίδι στην μαγική αυτοσχέδια σκηνή του κόσμου. Εκεί όπου όλοι μας είμαστε ηθοποιοί, σκηνοθέτες και συγγραφείς του βίου μας. Πάνω στην μαγική, αυτοσχέδια σκηνή της ύπαρξής μας, όλοι μας, προσπαθούμε να φτιάξουμε όσο καλύτερα γίνεται το έργο της ζωής μας. Να γίνουμε όσο το δυνατόν ευδαίμονες και ευτυχείς.

Επανέρχομαι στον εκδότη μου Ηλία Μέλλιο που όταν τελείωσε το διάβασμα μου έστειλε μήνυμα γράφοντας: «Για μένα η Ευτυχία και η δυστυχία δεν υπάρχουν ξέχωρα. Όλα είναι μια φάρσα που από την γέννησή μας ως το θάνατό μας, μας ταλαιπωρεί πολύ, λίγο ή καθόλου. Πιστεύω περισσότερο στους ανθρώπους και όχι στους θεούς».

Όμως φίλε μου Ηλία, δεν ξέρω πόση σημασία έχει να πιστεύεις περισσότερο στους ανθρώπους και όχι στους θεούς ή το αντίστροφο. Οι άνθρωποι του Θεού και οι θεοί των ανθρώπων νομίζω είναι πιστοί και άπιστοι ταυτόχρονα.

Τι σημασία έχει αν αυτά που γράφω πιθανόν να μην ισχύουν; Και τι ισχύει άραγε; Ποιος σίγουρα ξέρει;

Το βιβλίο που έγραψα είναι όπως ο έρωτας... Μια αληθινή αυταπάτη με την οποία πέρασα όμορφα δέκα χρόνια, όσο έκανα να το γράψω.

Αυτό εύχομαι και σε όσους το διαβάσουν... Να περάσουν όμορφα. Δεν εύχομαι βέβαια, για να το διαβάσουν, να κάνουν δέκα χρόνια.

Το βιβλίο αυτό είναι μια ευχάριστη ρήξη με την κοινή λογική. Τι είναι όμως λογική;

Πιστεύω, λοιπόν φίλοι μου και φίλες ότι αν υπάρχει Θεός γελάει με τα καμώματα της διάνοιας των ανθρώπων, αλλά σίγουρα γουστάρει αυτά τα ανθρώπινα όντα γιατί είναι ικανά να αναδημιουργήσουν μέσα από τις ιστορίες της ζωής τους, από τις επιλογές τους και από τις αντιφάσεις τους, την εξέλιξη του εαυτού τους και του κόσμου.

Τα παράξενα αυτά όντα που λέγονται άνθρωποι μπορούν ν’ αναδημιουργήσουν την ιστορία και του ίδιου του σύμπαντος. Να γίνουν εξελικτικό μέρος του Νοήματος της Ύπαρξης.

Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό;

Η απάντηση βρίσκεται μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Κωνσταντίνος Μπούρας - Θεατρολόγος & Κριτικός Λογοτεχνίας