Βασίλης Φλώρος
theatro h

(Ομιλία σε πολιτιστική συνάντηση στη Νάξο 7/7/2018)


Ο Κάρολος Κουν έλεγε ότι «δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε, κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας».

Το ίδιο ισχύει για την ποίηση, για την φιλοσοφία, την τέχνη και για κάθε είδους πολιτιστική και πνευματική συνάντηση, όπως η αποψινή.

Δεν θέλω να θεωρητικολογήσω και να κάνω μεγάλες αναλύσεις σε σχέση με την ποίηση, το θέατρο και την φιλοσοφία. Είναι θέματα πολλών ωρών και ημερών για να δώσεις ένα καλό πλαίσιο εξηγήσεων, που και πάλι δεν θα είναι επαρκές. Θα προσπαθήσω να κάνω ένα σύντομο γενικό περίγραμμα και συσχετισμό, στοχεύοντας πάντα στο βαθύτερο είναι τους. Δηλαδή στο νου, στην ψυχή και στις πράξεις του ανθρώπινου όντος.

Γιατί η κρυμμένη αιτία για όλα τα «συναπαντήματα» της τέχνης είναι η βαθιά ανάγκη της ψυχής μας να βρει λίγο από το χαμένο της φως που είχε πριν από την πτώση της στο γήινο κόσμο. Όσο κι αν αυτό ακούγεται λίγο μεταφυσικό, η αλήθεια είναι πως το θέατρο, η ποίηση, η φιλοσοφία και η τέχνη γενικότερα έχουν τις ρίζες τους στο αόρατο, στο ανεκδήλωτο, στην ενεργειακή μάζα ενός άλλου κόσμου (κόσμος των ιδεών κατά τον Πλάτωνα), εκεί όπου η αρμονία, η Σοφία, η ευδαιμονία και η λύτρωση αποτελούν τα βασικά του στοιχεία.

(Μικρές ιστορικές αναδρομές και μεγάλες πολιτιστικές δυνατότητες).




Είναι γνωστό πως ο πολιτισμός είναι η πιο ουσιαστική υπόσταση του ανθρωπίνου όντος και η τέχνη είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες του ανθρώπινου πολιτισμού.

Η τέχνη του Θεάτρου όμως αποτελεί μία από τις ομορφότερες κοινωνικές, πνευματικές και ψυχαγωγικές δράσεις στον υπαρξιακό κήπο της γήϊνης ζωής μας, προήλθε από την αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου να κατανοήσει το μυστήριο της ζωής, να βιώσει, να παρατηρήσει, να αισθανθεί, να συγκινηθεί και να αναδημιουργήσει την πραγματικότητα μέσα στην οποία αναγκάστηκε να υπάρχει.

Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος έκανε δύο μεγάλες ανακαλύψεις που δεν έγιναν πουθενά αλλού. Η μία ανακάλυψη είναι η Δημοκρατία και η άλλη ανακάλυψη είναι το Θέατρο. Όλα τα άλλα πολιτεύματα μοναρχία, βασίλεια, Τυραννίες, δυναστείες, αυτοκρατορίες υπήρχαν πάντα και παντού.

Όλες τις άλλες τέχνες (μουσική, ζωγραφική, χορός), επιστήμες και φιλοσοφίες τις είχαν σχεδόν όλοι οι λαοί.

Δημοκρατία και Θέατρο μόνο οι Έλληνες. Γιατί αυτό;

( Μέρος της ομιλίας ως οργανωτικός πρόεδρος του 36 λογοτεχνικού διαγωνισμού της Πανελλήνιας Ενωσης Λογοτεχνών )


..Έχουν γραφτεί πολλά ως απαντήσεις στην ερώτηση «γιατί πρέπει να υπάρχουν λογοτεχνικοί διαγωνισμοί και βραβεία;» Έχουν αναρωτηθεί κάποιοι (κρατώντας δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα) μια αρνητική στάση, μήπως όλα αυτά είναι ματαιοδοξίες και ιδιοτελείς εκφάνσεις ανθρώπων που επιθυμούν την προβολή, την αναγνώριση και την πρόσκαιρη δόξα.

Για να αναλύσουμε αυτές τις απόψεις θα χρειαζόταν ώρα πολλή και μάλλον αυτά θα μπορούσαν να ήταν θέματα ενός λογοτεχνικού συνεδρίου.

Θα θέσω όμως την εξής ερώτηση: «Αν δεν υπήρχαν οι λογοτεχνικοί διαγωνισμοί και τα βραβεία, τα πράγματα θα ήταν καλύτερα για τη λογοτεχνία, για τους λογοτέχνες και γι’ αυτούς που καταπιάνονται με τη διαδικασία της γραφής;». Η προσωπική μου απάντηση είναι και βέβαια ΟΧΙ, οι λογοτεχνικοί διαγωνισμοί είναι μια πραγματικότητα πολιτιστικής δράσης. Αποτελούν αφορμή για επαφή, ενθαρρύνουν και αναδεικνύουν ανθρώπους είτε είναι λογοτέχνες, είτε γίνονται αργότερα λογοτέχνες.

  1. Το όνομα Μακεδονία προέρχεται από την δωρική ρίζα «Μακ» ( μάκος = μήκος), Μακεδνός-μακαρ-μακρός, που σημαίνει ψηλός στο ανάστημα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Μακεδόνες ήταν Δωρικού γένους που κατοικούσαν πρώτα στη Φθιώτιδα επί Δευκαλίωνα και τελικά εκδιώχθηκαν από τους Καδμείους και κατέφυγαν στη Πίνδο. Σχημάτισαν το ξεχωριστό αυτό κράτος τον 7 π.χ. αιώνα με την μεγάλη γνωστή ιστορία και υποτάχτηκαν στους Ρωμαίους το 168 π.Χ. Η αυτοκρατορία των ρωμαίων, η Βυζαντινή αυτοκρατορία και η τουρκική κυριαρχία προσπάθησαν και κατάφεραν να ισοπεδώσουν σύνορα, εθνότητες και πληθυσμούς.
  2. Στο συνέδριο του Βερολίνου το 1878 η Μακεδονία ορίζεται ως μια ευρεία γεωγραφική περιφέρεια. Τότε αρχίζει να δημιουργείται το λεγόμενο «Μακεδονικό ζήτημα». Δηλαδή το εθνικό-χωροταξικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε τον 19 αιώνα στην περιοχή της Μακεδονίας μεταξύ της Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Από το 1870-1890 οι Βούλγαροι προσπαθούν να διεκδικήσουν εδάφη με ένοπλα τμήματα και να υπερισχύσουν εκπαιδευτικά και οικονομικά.

Η τελευταία γενιά που ενώνει την προηγούμενη ιστορική περίοδο της ανθρωπότητας με την καινούργια

Με αφορμή το ιστορικό βιβλίο του Παναγιώτη Φλώρου (Καλατζάκου)

Είναι σημαντικό να γράφει κανείς ένα ιστορικό  βιβλίο. Είναι πολύ σημαντικό… Ίσως μία από τις μεγάλες προσφορές που μπορεί να κάνει κάποιος στους συνανθρώπους του.  Γιατί το βιβλίο του Παναγιώτη Φλώρου έχει σχέση με την μνήμη. Η σημασία του να θυμόμαστε…ποιοι είμαστε, ποιες είναι οι ρίζες μας, τι έκαναν οι πρόγονοί μας, ποιο ήταν το παρελθόν μας. Γιατί, αν γνωρίζουμε το παρελθόν με όλα τα καλά και τα κακά, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον, και όπως λέει και το ρητό: «Λαός δίχως μνήμη, λαός δίχως μέλλον».

(ορθοστασία εργασιακή – μεσαιωνική – ανήθικη)

Ο ανθρωπισμός είναι μία έννοια που προασπίζεται τις αξίες του ανθρώπου και τα δικαιώματά του.
Θεωρεί ότι ως μέτρο αυτού του κόσμου είναι ο άνθρωπος ως μια ενιαία πνευματική, διανοητική και υλική οντότητα. Ο ανθρωπισμός στην λαϊκή έκφραση λέγεται «ανθρωπιά». 
Η κρίση της ανθρωπιάς όμως υπάρχει σε πολλές εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής μας.
Εγώ θα σταθώ σε μία. Για αυτή θέλω να μιλήσω.
Για την κρίση της ανθρωπιάς στον Εργασιακό Τομέα.
Πολυεθνικές αλυσίδες στην Καλαμάτα (και σ’ όλη τη χώρα) και καταστήματα ιδιωτών, λειτουργώντας ως μικρές δικτατορίες, οδηγούν τους εργαζόμενους σε μια ανήθικη εκμετάλλευση που καταστρέφει τις προσωπικές του ζωές και τις ανθρώπινες αντοχές τους.

Έχει χυθεί αρκετό μελάνι για την διαχωριστική γραμμή μεταξύ «ερασιτέχνη» και «επαγγελματία» ηθοποιού. Ετυμολογικά, «ερασιτέχνης» είναι αυτός που ασχολείται με κάτι από ευχαρίστηση, (εραστής της τέχνης;). «Επαγγελματίας» προέρχεται από την λέξη επαγγέλομαι (επί- αγγέλομαι) που σημαίνει και υπόσχομαι. Άρα ο επαγγελματίας υπόσχεται ότι αληθώς επαγγέλεται αυτό που επαγγέλεται και το κάνει συνήθως για βιοποριστικούς λόγους (εραστής ή σύζυγος της τέχνης;).
Στο θέατρο στις μέρες μας οι έννοιες αυτές έχουν υποστεί πολλές ερμηνείες, διαστρεβλώσεις, προκαλούν καινούρια ερωτήματα, αλλά και απόπειρες, για να ανιχνευτούν τα πλαίσια και τα όριά τους.
Στο θεσμικό πλαίσιο, μετά την κατάργηση το 1981 της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του ηθοποιού, ο καθένας μπορεί ν’ ασκήσει ελεύθερα την δραστηριότητα του ηθοποιού είτε είναι «ερασιτέχνης» είτε είναι «επαγγελματίας».

(Μια πιθανότητα ευτυχίας)
Η σύγχρονη επιστήμη απέδειξε ότι είμαστε τυφλοπόντικες σε σχέση με τον αληθινό κόσμο. Βλέπουμε και κατανοούμε μόνο αυτά τα λίγα που μας επιτρέπουν οι αισθήσεις μας.
O αισθητηριακός κόσμος είναι μια απλή δόνηση. Λόγω αυτής της δόνησης παρουσιάζεται η ύλη.
Τα πάντα είναι συνειδητή δόνηση σε διάφορες μορφές.
Το σύμπαν καθώς και ο γήινος κόσμος είναι σαν τον ιστό της αράχνης.
Οποιαδήποτε κίνηση, σε οποιοδήποτε μέρος του ιστού, επηρεάζει ολόκληρο τον ιστό. Όλα τα νοήμονα όντα που ζουν σ’ αυτή την συμβατική θάλασσα είναι συμμετέχοντες σ’ αυτό το παιχνίδι του κοσμικού όλου.
Αυτή η άποψη για τον κόσμο έρχεται από πολύ παλιά. Έστω και αν ο δυτικός πολιτισμός την έχει ξεχάσει.
Υπάρχει σε όλες τις κουλτούρες και σε όλους τους πολιτισμούς αυτή η παγκόσμια εμπειρία, ότι το σώμα μας και ο ψυχονούς μας, επηρεάζει κάθε τι γύρω μας. Ζούμε πάνω σ’ έναν συμβαντικό ιστό που είναι αόρατος και ζωντανός. Έχει νοημοσύνη και εμείς υπάρχουμε μέσα σ’ αυτόν όπως κολυμπάμε μέσα σε μια λίμνη. Ζούμε μέσα σ’ έναν παγκόσμιο αθάνατο Νου. Αποτελούμε μέρος του και ταυτόχρονα είμαστε δημιουργοί του. Όλοι είμαστε οι δημιουργοί του κόσμου μας. Μπορούμε να τον επηρεάζουμε, να τον αλλάζουμε και να τον μετατρέπουμε.

Να ευχαριστήσω θερμά τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ενωσης Λογοτεχνών (ΠΕΛ) Νίκο Ταβουλάρη και για την Εύα Φραγκιαδάκη για την πρόσκληση. Έπειτα να ευχαριστήσω ακόμα όλους εσάς που βρίσκεστε σήμερα εδώ για να με ακούσετε.
Το θέμα που θα εξετάσουμε και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε είναι η ποίηση και η μεταφυσική. Ενοείται βέβαια ότι η ομιλία δεν αφορά την αγγλική, «μεταφυσική ποίηση του 17 αιώνα», όπως έχει ονομαστεί, αλλά την ευρύτερη και βαθύτερη σχέση αυτών των εννοιών και κατά πόσο η σχέση αυτή μοιάζει αντιφατική ή αμοιβαία.
Κάθε λέξη έχει πίσω της μια πατρίδα. Ένα σύνολο ενεργειών από το οποίο αναδύεται. Ετυμολογικά η λέξη ποίηση (όπως γνωρίζεται) προέρχεται από το ρήμα «ποιέω-ποιώ». Το «ποιώ» είναι η διπλή αδελφή όψη του ρήματος «πρήσσω- πράσσω- πράττω». Το ρήμα «ποιώ» (όπως υποστηρίζει και ο Δημήτρης Μαρωνίτης) εξισώνεται σημειολογικά με το «τεύχω» δηλαδή γεννώ. Άρα αν θέλουμε να βγάλουμε ένα ωφέλιμο συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι η ποίηση είναι μια γέννα σ’ αυτό τον κόσμο, με την οποία πράττουμε και κατασκευάζουμε έναν νέο κόσμο και αυτό επειδή κάθε τι που γεννιέται, γεννάει αυτόματα με την πράξη του ένα δικό του κόσμο.
Η γέννηση αυτού που χαρακτηρίζεται ως ποίηση έρχεται από πολύ παλιά με τη μορφή του ομηρικού έπους, της διονυσιακής λατρείας και της αρχαίας τραγωδίας, συναντώντας τους νεότερους, σύγχρονους και πολλαπλούς λογοτεχνικούς ορισμούς της ποίησης.

(Το σύνδρομο της Ύβρεως)
Γλωσσολογικά το πιθανότερο είναι η λέξη «εξουσία» να προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «έξεστι» που σημαίνει «είναι δυνατόν, μπορώ να επιβάλω». Από τη μεριά μιας «λογοτεχνικής- ποιητικής» προσέγγισης ας μου επιτραπεί να θέσω τη λέξη εξουσία ως «εκ της ουσίας», άρα το πιο ουσιαστικό.
Ο Διογένης έλεγε πως «η εξουσία μοιάζει σαν τη φωτιά. Να μην είσαι πολύ κοντά γιατί θα καείς. Να μην είσαι πολύ μακριά γιατί θα κρυώνεις».
Εξουσία βέβαια λίγο πολύ ασκούμε όλοι σε διάφορες εκφάνσεις του βίου μας. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη από εξουσιαστικές πράξεις με συνέπεια την αυτοματική κατάσταση εξουσιαστών και εξουσιαζομένων.
Αρχίζουμε με εξουσία που ασκούν οι γονείς μας και το περιβάλλον όταν είμαστε παιδιά (η μόνη μορφή φυσικής εξουσίας σύμφωνα με τους ειδικούς) η εξουσία της εκπαίδευσης, η εξουσία της θρησκείας, η εξουσία της κοινότητας, η εξουσία της πολιτικής.

Πολλές φορές στην ζωή του ποιητή κάτι τον γυροφέρνει που γίνεται κατανοητό από τον ίδιο όχι τόσο στην καθημερινή του ζωή αλλά στην λογοτεχνική του γραφή. Αυτή η μετατόπιση της συνείδησης είναι ο προάγγελος μιας εξελικτικής αυτογνωσίας.
Μπροστά στην αυτογνωσία είμαστε γυμνοί, τρωτοί δίχως τους τίτλους μας, τις ιδεολογίες, την μόρφωσή μας. Η αυτογνωσία όλα αυτά τα καταρρίπτει. Η ποιητική αυτογνωσία σε βάζει μπροστά σε ερωτήματα που πρέπει ν’ απαντήσεις.
Αν η ποίηση που γράφεις είναι εκ βαθέων αν τολμάς να δείξεις την ψυχή σου) ή αν είναι επιφανειακή συγκαταβατική με υποκριτική ματιά. Αν υπάρχει η θέληση για ενδοσκόπηση; (πράγμα που σημαίνει παρατήρηση του εαυτού) ή αν η ποίηση σου είναι μια στρατηγική ελιγμών;
Ένα παρακλάδι δημόσιων σχέσεων, μια η ματαιόδοξη αγωνία για συνεχή προσωπική προβολή; Που βρίσκεται εδώ η αλήθεια;

Ο μύθος του Πλάτωνα λέει να φανταστούμε κάποιους ανθρώπους που είναι ισόβια φυλακισμένοι και αλυσοδεμένοι σε μια σπηλιά. Δεν μπορούν να δουν προς την έξοδο παρά μόνο βλέπουν προς τα τοιχώματα της σπηλιάς. Πίσω τους καίει μια φωτιά. Ανάμεσα στους φυλακισμένους και στην φωτιά υπάρχει ένας διάδρομος που περνάνε άλλοι άνθρωποι και πράγματα. Οι μορφές τους κάνουν ένα παιχνίδι σκιών στον τοίχο και φαίνονται αλλόκοτες. Ο κόσμος που βλέπουν οι φυλακισμένοι είναι οι σκιές και πιστεύουν πως μόνο  αυτός είναι ο αληθινός. Αν βγει έξω από την σπηλιά κάποιος από αυτούς θα δει έναν κόσμο που δεν είχε φανταστεί ποτέ του. Αν επιστρέψει στη σπηλιά για να διηγηθεί στους φίλους του τι είδε αυτοί δεν θα τον αναγνωρίσουν γιατί θα τον βλέπουν σαν αλλόκοτη σκιά, ούτε θα τον πιστέψουν. Γι’ αυτούς δεν υπάρχει άλλος κόσμος από τον κόσμο των σκιών.

ΑΥΤΟ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.

Η ανθρωποφαγία του Κύκλωπα και η οικονομική ανάπτυξη του Κανένα
Στην Οδύσσεια του Ομήρου ο ανθρωποφάγος κύκλωπας Πολύφημος τρώει έναν – έναν τους συντρόφους του Οδυσσέα, καθώς τους έχει κλεισμένους στην σπηλιά του. Ο Πολυμήχανος Οδυσσέας βρίσκει διέξοδο τυφλώνοντας πρώτα τον κύκλωπα και φεύγει από την φρικιαστική σπηλιά με το όνομα «Κανένας».
Στην Οδύσσεια της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής ο ανθρωποφάγος και πολυφημισμένος κύκλωπας είναι οι αγορές. Οι αγορές έχουν κλεισμένους τους λαούς και τους πολιτικούς ηγέτες στην δαιδαλώδη σπηλιά του καπιταλισμού τρώγοντας ένα – ένα τα κράτη, έναν έναν τους λαούς, έναν έναν τους ανθρώπους. Η μόνη διαφορά του συμβολισμού αυτού με την ιστορία του Ομηρικού Οδυσσέα είναι ότι σήμερα ο «Κανένας» δεν αποτελεί πρόσωπο αλλά μια αοριστία. Δηλαδή δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας που να μπορεί να σώσει τους λαούς και τα κράτη από αυτήν την ανόσια ανθρωποφαγία της πολύφημης ελεύθερης αγοράς.

Στις μέρες μας υπάρχει μια υπόγεια και ύπουλη προσπάθεια προσβολής και απαξίωσης της Δημοκρατίας. Διάφορες οργανώσεις, «πολιτικά από-κόματα» και σκοτεινά πρόσωπα έχουν επιδοθεί σε μια λυσσαλέα πρακτική κατασυκοφάντησης των δημοκρατικών θεσμών και απόρριψης κάθε δημοκρατικής διαδικασίας. Φασιστικοί νεοσχηματισμοί και οργανώσεις απομονώνοντας επιλεκτικά αποτυχίες, δεινά και αγκυλώσεις της σημερινής δημοκρατίας, εκμεταλλευόμενοι το δικαιολογημένο αίσθημα οργής των πολιτών προσπαθούν εκ του πονηρού να ακυρώσουν και να καταστρέψουν κάθε τι ελεύθερο δημοκρατικό και συμμετοχικό.
Το ζήτημα είναι πως η δημοκρατία είναι το μόνο πολίτευμα που επιτρέπει την ελευθερία της γνώμης, ακόμα την λοιδωρία της και το χλευασμό της, που επιτρέπει την προσπάθεια που κάνουν κάποιοι να την καταργήσουν. Κανένα άλλο πολίτευμα δεν επιτρέπει την αμφισβήτησή του. Γι’ αυτό στο όνομα της δημοκρατίας πολλά ΜΜΕ επιτρέπουν φωνές και αλαλαγμούς  εναντίον της, αφιερώνοντας σελίδες σε εφημερίδες και χρόνο σε ραδιοτηλεοπτικά μέσα, σε κάθε τυχάρπαστο φασίστα.

(Ενεργοί ποιητές ή φαύλοι της γραφής;)
Στην σημερινή εποχή υπάρχει πληθώρα παρουσιάσεων ποιητικών βιβλίων. Οι Έλληνες και οι ελληνίδες γράφουν. Αυτό δεν είναι κακό. Ίσως πολλές φορές να είναι και ψυχοθεραπεία.

Όμως όσοι γράφουν ποιήματα δεν σημαίνει ότι είναι και ποιητές. Επίσης όσοι εκδίδουν βιβλία δεν σημαίνει ότι είναι και λογοτέχνες.

Όσον αφορά την ποίηση έχει χυθεί πολύ μελάνι για το ποιος μπορεί να χαρακτηριστεί ποιητής ή όχι. Πρόθεσή μου εδώ δεν είναι να θέσω τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ποιητή. Θα προσπαθήσω όμως να οριοθετήσω την προσωπική μου εκτίμηση για την ποιητική δράση σε σχέση με τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.

Να μιλήσω για την ευθύνη εκείνων των ποιητών, που θαυμάζουμε τα ποιήματά τους, τον τρόπο σκέψης τους, την ποιητική τους τέχνη.

«Από την τέχνη αντλείς χαρά»
Η πρώτη εντύπωση που αποκομίζεις γνωρίζοντας τον Βασίλη Φλώρο είναι ότι διαθέτει εν αφθονία αυτό που λέμε θετική σκέψη. Πρόσχαρος και φιλικός, γίνεται γρήγορα οικείος σε όσους τον πλησιάζουν και τον συναναστρέφονται.
Έχοντας συμπληρώσει δέκα χρόνια από τότε που επέστρεψε στην Καλαμάτα, έχει ήδη προσθέσει στο ενεργητικό του νέες, άκρως ενδιαφέρουσες δραστηριότητες, που αντιπροσωπεύουν τις πολλαπλές εκδοχές του ταλέντου του.
Ηθοποιός, συγγραφέας, ποιητής, σκηνοθέτης, ο Βασίλης Φλώρος χωρίς να επαίρεται γι’ αυτές τις ιδιότητες, συνυπάρχει μαζί τους και εκφράζεται δημιουργικά μέσω αυτών, στοχεύοντας πάντα στη χαρά της δημιουργίας. Άλλωστε, όπως λέει και ο ίδιος χαρακτηριστικά, «απ’ ό,τι κάνω θέλω να αντλώ χαρά». Μ’ αυτόν το χαρούμενο άνθρωπο, λοιπόν, είχαμε τη συζήτηση που ακολουθεί. Το πλούσιο βιογραφικό του ήταν μία καλή αφετηρία για τα όσα είπαμε κι αξίζει να ενταχθεί σε τούτο τον πρόλογο.

Η παγκόσμια θεατρική σκηνή σε συνεργασία με τις αγορές, τα χρηματιστήρια, τους οίκους αξιολόγησης, τις πολυεθνικές και με άλλες συναφή χαμούρες-κανιβάλους εσχίστου είδους, ανεβάζουν το γνωστό θεατρικό έργο «Η σκύλα και η Χάρυβδη». Το έργο αυτό έχει γραφεί πριν αιώνες και παίζεται με ιδιαίτερη επιτυχία και σε καινούριες βέρσιον.
Στο έργο αυτό η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ είναι μια πόρνη που κάνει πεζοδρόμιο στην πιάτσα των αγορών και των ομολόγων. Εξόριστη από την χώρα της λογικής βιασμένη καθημερινά από νομοθέτες, δικαστές, πολιτικούς, στρατηγούς, ιεράρχες, υπουργούς, πρωθυπουργούς και από εκατομμύρια πολίτες.
Στο θέατρο της παγκόσμιας σκηνής το έργο αυτό θα παίζεται για πολλά χρόνια, χειμώνα καλοκαίρι και θα πάει περιοδεία σε όλη τη γη, έτσι ώστε κανένας κάτοικος αυτού του πλανήτη να μην μείνει παραπονούμενος. Οι κανίβαλοι- κυβερνώντες πιστεύουν πολύ σ’ αυτήν την παράσταση και θεωρούν χρέος τους να μεταφέρουν το «πολιτισμό» τους σε πόλεις και χωριά,όπου θα φορολογούνται και τα κεραμίδια, τα κοτέτσια, τα σκυλιά, το καβούκι της χελώνας και οι κλανιές των τράγων.

«Λευκές νύχτες είναι το φυσικό φαινόμενο εκείνο όπου ο ήλιος είναι ορατός (ο ήλιος του Μεσονυκτίου) επί 24 συνεχόμενες ωρες για μια ή περισσότερες ήμερες. Η διάρκεια του φαινομένου εξαρτάται από το γεωγραφικό πλάτος από το οποίο παρατηρούμε. Το αποκορύφωμά του είναι 6 μηνες λευκές νύχτες στους πόλους Το αντίθετο φαινόμενό είναι οι πολικές νύχτες»
«Λευκές νύχτες» ονομάστηκε και η ολονύχτια αγορά που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά στο Ίλιον της Αθήνας. Έχει εφαρμοστεί και σε κάποιες άλλες ευρωπαϊκές πόλεις τα καταστήματα παραμένουν ανοιχτά όλο το Βράδυ έως τις πρωινές ώρες, για μία νύχτα ή περισσότερες.

(Η ποίηση στα χρόνια της κρίσης)
Θα αρχίσω με κάποια ερωτήματα:
Πώς μας φαίνεται το γεγονός σε εποχές κρίσης να μιλάμε για ποίηση;
Η οικονομική και κοινωνική κρίση επηρεάζει θετικά ή αρνητικά την τέχνη και ειδικότερα την ποίηση;
Όταν η κρίση είναι και κρίση αξιών, κρίση ήθους, πόσο μπορεί να επηρεάσει την τέχνη και την ποίηση;
Πόσο και πώς μπορεί η κρίση να επηρεάσει εμάς τους ίδιους σε σχέση με την τέχνη και την ποίηση;
Μπορεί η Τέχνη και η ποίηση να επηρεάσει την οικονομία ενός κράτους ή τους θεσμούς; Να επηρεάσει τις αγορές τα ομόλογα τις επενδύσεις;
Μπορεί η ποίηση να επηρεάσει τους πολιτικούς και προέδρους των κρατών;
Μπορεί ένα ποίημα να επηρεάσει τις αποφάσεις ενός δημοτικού συμβούλου, ενός Δημάρχου ενός Υπουργού;
Αν πρωθυπουργός της χώρας μας πριν από κάθε συνάντηση του με τους Ευρωπαίους ηγέτες διάβαζε Βάρναλη, Παλαμά, Αναγνωστάκη οι επιλογές και οι αποφάσεις του θα ήταν διαφορετικές;
Μπορεί όλα αυτά τα ερωτήματα να αποτελούσαν το αντικείμενο μια συζήτησης που θα ήθελε αρκετό χρόνο και ο καθένας μας θα μπορούσε να εκθέσει την δική του άποψη. Από την δική μου μεριά θα προσπαθήσω να δώσω μια σύντομη απάντηση στα ερωτήματα.

Το ελληνικό τηλεοπτικό πεδίο τα τελευταία χρόνια έχει βομβαρδιστεί με εκπομπές μαγειρικής κάθε είδους. Οι περισσότερες από μέτριες μέχρι και κάκιστες. Η τηλεοπτική οθόνη είτε από έλλειψη ιδεών, ή χρημάτων (λόγω φτηνού κόστους) κατακλείστηκε από συνταγές. Ποτέ άλλοτε στην τηλεόραση δεν είχαμε δει τέτοια κοιλιόδουλη κατρακύλα.

Ευφάνταστες γαστρονομικές παπαριές κάθε είδους που δεν ξεπερνάνε μόνο τα όρια του σερουαλισμού, αλλά μπαίνουν και στα χωράφια της ψυχιατρικής.

Βέβαια το είδος των εκπομπών είναι εύκολο και εύπεμπτο, για την τηλεοπτική βιομηχανία θεαμάτων. Ταιριάζει με το γενικότερο κλίμα τόσο του Ελληνικού όσο και του παγκόσμιου πεδίου. Η κριτική σκέψη η φιλοσοφική ενατένιση και ο πολιτικός στοχασμός υποχωρούν ως παρακμιακά είδη και δίνουν το σκήπτρο της εξουσίας σε ραπανάκια, μπρόκολα, βλήτα και ζαρζαβατικά κάθε είδους.

Το πιο δύσκολο (σε μια γραφή λογοτεχνικού περιεχομένου) είναι να γράφεις για τα γραφόμενα των άλλων.

Γιατί το να γράψεις για λογοτεχνικά κείμενα άλλων (και μάλιστα για ποίηση) έχει να κάνει με την προσωπική σου ματιά πάνω στα γεγονότα του κόσμου και πάνω στο γεγονός της γραφής.

Το λογοτεχνικό συναίσθημα και η ενεργειακή δόνηση που προκαλούν οι λέξεις και τα νοήματα διαφέρει για τον καθένα μας. Δυσκολεύτηκα πολύ να αποφασίσω με ποιόν τρόπο να γράψω για την ποίηση της Σοφίας Φίλντισης, μητέρα του συμμαθητή και παιδικού φίλου Δημήτρη Φίλντιση.

Ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος του ηθοποιού: Το είδωλό του

Παλαιότερα στην Άγρια Δύση οι Ινδιάνοι αρνούνταν να φωτογραφηθούν για να μην τους κλέψει το φωτογραφημένο είδωλό τους την ψυχή τους. Σήμερα στην Αγριοσύνη του δυτικού πολιτισμού η αποτύπωση του ειδώλου στο εφήμερο της δημοσιότητας, δυστυχώς αποτελεί σημάδι ύπαρξης της ψυχής.

Το αποτυπωμένο είδωλό μας στο κόσμο των εικόνων τελικά κλέβει ή όχι την ψυχή μας;

Οι περισσότεροι που κάνουν την δουλειά του ηθοποιού αυτοπροσδιορίζονται συχνά από το είδωλό τους. Αποκτούν, μέσου αυτού, υπόσταση στο κοινωνικό «γίγνεσθαι» καθώς το είδωλό τους ευδοκιμεί στο πλανημένο «φαίνεσθαι». Η δουλειά του ηθοποιού είναι μια ειδική και δύσκολη δουλειά. Το βασικό εργαλείο αυτής της τέχνης είναι το σώμα, το πρόσωπο, ο λόγος. Ο Ηθοποιός δεν είναι ζωγράφος ή μουσικός ή εικαστικός ν΄ αποτυπώσει την τέχνη του στον καμβά ή στις νότες. Ο Ηθοποιός αποτυπώνει και ξεδιπλώνει την τέχνη του με τις εκφάσεις του σώματός του.

Έτσι το σώμα – εργαλείο μυθοποιείται.

Η μετεξέλιξη ενός πολιτιστικού οράματος σε ιστορικό μνημείο

Ακούγεται τουλάχιστον οξύμωρο ένα ΔΗΠΕΘΕ να ψάχνει για καλλιτεχνικό διευθυντή την ώρα που έχει αποφασιστεί από την κεντρική εξουσία, οι πολιτιστικές επιχειρήσεις των Δήμων να ψαλιδιστούν, να συγχωνευτούν ίσως και να αφανιστούν.

Γενικά η εξουσία δεν αγαπάει τον πολιτισμό. Η σημερινή κυβέρνηση δεν τον βλέπει με καλό μάτι. (Θα μου πεις τώρα ποιο είναι το μάτι το καλό της ... αυτό είναι μια άλλη κουβέντα).

Όταν έχουμε κακή διάθεση το πιο απλό είναι:

Να βάλουμε το σώμα μας σε μια δραστηριότητα.
Πλύσιμο, καθάρισμα και δουλειές στο σπίτι.
Περίπατος και σωματική άσκηση – τρέξιμο κλπ
Οποιαδήποτε άλλη άσκηση (π.χ. σκάψιμο, κήπος).
Γειώνουμε τον εαυτό μας με χειρωνακτική εργασία.
Βασικό εδώ είναι να είμαστε προσηλωμένοι σ’ αυτό που κάνουμε χωρίς να σκεφτόμαστε το πρόβλημά μας ή εκείνο που μας απασχολεί.
Κάνουμε κάτι που μας ευχαριστεί (να είναι βέβαια χρήσιμο για το σώμα μας και τον εαυτό μας).
Πάμε για μπάνιο – γυμναστήριο
Πηγαίνουμε σ’ ένα φίλο – φίλη που είναι ευχάριστος και ευδιάθετος
Μαθαίνουμε κάτι καινούριο
Διαβάζουμε ένα καλό βιβλίο, σινεμά, θέατρο – βγαίνουμε έξω (ακούω, βλέπω, μυρίζω, νιώθω, χαλαρώνω).

 

theatro

 

3

Η εξέλιξη της τέχνης

Η συγγραφή, η υποκριτική και η σκηνοθεσία κάτω από το πρίσμα της βιωματικής εμπειρίας, συντελούν σε αυτό το σκοπό.

1

Η μεταφυσική του θεάτρου

Το μυστήριο του θανάτου και της ζωής. Αυτό το μυστήριο γινόταν ως ένα βαθμό φανερό μέσα από ιεροτελεστικά δρώμενα, όπου ήταν και οι πρώτοι στενοί συγγενείς του θεάτρου.
2

Εμψύχωση βιωματικών ομάδων

Εμψυχωτής είναι κάποιος που εμψυχώνει οποιονδήποτε άνθρωπο ή ομάδα για να δράσει με περισσότερη επιτυχία σε κάτι, που δίνει θάρρος, ελπίδα και συμπόνια που παρακινεί και κατανοεί.
4

Άρθρα που έχουν δημοσιευθεί

Ετυμολογικά η λέξη ποίηση (όπως γνωρίζεται) προέρχεται από το ρήμα «ποιέω-ποιώ». Το «ποιώ» είναι η διπλή αδελφή όψη του ρήματος «πρήσσω- πράσσω- πράττω»..

Επικοινωνία

 

6945768633
vasflo100@yahoo.gr