39οι ΠΟΙΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΔΕΛΦΩΝ 2024
Χαιρετισμός και Ομιλία μου
Οι 39οι ΠΟΙΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΔΕΛΦΩΝ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ (Π.Ε.Λ)
ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27, ΣΑΒΒΑΤΟ 28 και ΚΥΡΙΑΚΗ 29 Σεπτεμβρίου 2024
1.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 279/2024 ΟΙΚΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ
Αφιέρωμα στον Άγγελο Σικελιανό!
Ομιλία: Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Ποιητής, Θεατρολόγος, Κριτικός Λογοτεχνίας
Προβολή ταινίας για τον Άγγελο Σικελιανό, σε σκηνοθεσία Τάσου Λέρτα.
Απαγγελίες ποιημάτων του ποιητή: Ηλίας Παπακωνσταντίνου, Μαρία Σκουρολιάκου.
Μουσική: Στο πιάνο η Ίλια Κοντού.
Συντονισμός: Βασίλειος Ρ.Φλώρος
Χαιρετισμός
Φίλοι και φίλες, αγαπητά μέλη της Π.Ε.Λ., αξιότιμοι ποιητές και λογοτέχνες. Η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνίας σας καλωσορίζει στους 39ους (τριακοστούς ένατους) ποιητικούς της Αγώνες. Ένα πολιτιστικό τριήμερο εκδηλώσεων με πρώτη εκδήλωση τη σημερινή στο σπίτι του Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ, με ομιλίες, προβολές και μουσική.
Όπως λέει και ο ίδιος σ’ ένα ωραίο λυρικό ποίημά του:
«Γιατί βαθιά μου δόξασα και πίστεψα τη γη
και στη φυγή δεν άπλωσα τα μυστικά φτερά μου,
μα ολάκερον ερίζωσα το νου μου στη σιγή,
να που και πάλι αναπηδά στη δίψα μου η πηγή,
πηγή ζωής, χορευτική, πηγή, πηγή χαρά μου...»
Δίπλα εδώ λοιπόν, στην Κασταλία πηγή, αφιερωμένη στον θεό Απόλλωνα, εδώ που σύμφωνα με την παράδοση πλενόταν η ιέρεια πριν τον χρησμό καθώς και οι πιστοί για να εξαγνιστούν, εμείς οι σύγχρονοι πιστοί της ποίησης και του λογοτεχνικού λόγου συνεχίζουμε αυτή την παράδοση.
Εδώ στους Δελφούς, στο Κέντρο του Κόσμου, στο σύμβολο ενότητας του ελληνισμού, με τη δυναμική και ενεργειακή του φόρτιση. Ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, με τη μέγιστη αξία και με τα Δελφικά παραγγέλματα που εξελίσσονται στους καιρούς μας σε νέα ανθρωπιστικά αναγκαία παραγγέλματα, μήπως και αποκρούσουν τους σκοτεινούς άρχοντες των πολέμων και των φρικαλεοτήτων που συμβαίνουν στον σημερινό κόσμο.
Με τα πανάρχαια ερωτήματα: «Από πού ερχόμαστε», «Τι κάνουμε στον κόσμο τούτο» και «Έπειτα πού πάμε».
Ερωτήματα που ποτέ δεν θα απαντηθούν αληθινά, αλλά όλες οι απαντήσεις των γενεών και των ανθρώπων που πέρασαν πλησίασαν λίγο ή πολύ την αλήθεια... Ερωτήματα που η Πυθία έδινε συμβολικά και μεταφορικά.
Ερωτήματα που η σύγχρονη Πυθία, η ποίηση συνεχίζει να δίνει, έχοντας όλους εμάς τους ποιητές ως υπηρέτες της να θυμίζουμε την ουσία και τον Αιώνιο λόγο των πραγμάτων.
Κάτω από τον ίσκιο αυτών των σκέψεων, θα προσκαλέσω τώρα στο βήμα την Πρόεδρο της Π.Ε.Λ. Αγγελική – Ψακή Κωβαίου για έναν σύντομο χαιρετισμό.
2. ΣΑΒΒΑΤΟ 28/9/2024 ΏΡΑ 7:00 μ.μ
Αίθουσα εκδηλώσεων ‘ΣΥΜΠΟΣΙΟ’.
Απαγγελίες λογοτεχνών και μελών της ΠΕΛ.
Συνοδεύει στο πιάνο ο Βασίλης Κωνσταντινάκος.
Συντονισμός: Βασίλειος Ρ.Φλώρος, Νούλη Τσαγκαράκη.
Ομιλία μου
Φίλες και φίλοι, αγαπητά μέλη της ΠΕΛ, αγαπητοί διακριθέντες και αγαπητές διακριθείσες ποιητές, ποιήτριες, λογοτέχνες, κυρίες και κύριοι σας καλωσορίζουμε απόψε στη δεύτερη συνάντησή μας στο πολιτιστικό τριήμερο των 39 Δελφικών αγώνων από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών.
Οι δελφικοί αγώνες είναι μια από τις μεγαλύτερες και συνεχείς εκδηλώσεις πολιτισμού που συμβαίνουν στη χώρα εδώ και 40 χρόνια. Και αυτό δεν είναι κομπασμός. Είναι ευθύνη. Γιατί όλοι μας που βρισκόμαστε σήμερα εδώ, δεν είμαστε ούτε κτήτορες, ούτε ιδιοκτήτες, ούτε των θεσμών, ούτε των τίτλων, ούτε της γνώσης. Στην καλύτερη περίπτωση είμαστε διαχειριστές και ως ένα βαθμό συνδημιουργοί, αφού βάζουμε και εμείς το μικρό μας λιθαράκι στο οικοδόμημα του πολιτισμού.
Γιατί, το ότι φτάσαμε μέχρι εδώ το οφείλουμε όχι μόνο στις δικές μας δυνάμεις, αλλά και στους άλλους. Στους γονείς, στους δασκάλους, στην κοινωνία, σε θεσμούς και σε ανθρώπους που μας βοήθησαν στην πορεία μας. Χωρίς τους άλλους είμαστε ανήμποροι, έλεγε ο Κάρολος Κουν. Όσο άγνωστοι και άσημοι μπορεί να μοιάζουν αυτοί οι άλλοι.
Δεν είναι απαραίτητο βέβαια να γίνουμε όλοι γνωστοί και μεγάλοι και έτσι τάχα να δικαιώσουμε τη λογοτεχνική μας ύπαρξη. Σπουδαίος και μεγάλος είναι και κάτι σχετικό και καθορίζεται και από άλλους παράγοντες, πολλές φορές όχι τόσο διαυγείς. Μπορούμε όμως να γίνουμε μεγάλοι της οποιασδήποτε προσωπικής μας πορείας, αρκεί να είμαστε συνεπείς απέναντι στη συνείδηση. Να αναλάβουμε τη λογοτεχνική ευθύνη, να μην υπερασπίζουμε μόνο τα μικροσυμφέροντά μας.
Γιατί το βαθύτερο που θυμίζουμε σ’ αυτές τις εκδηλώσεις είναι ο τρόπος που πρέπει να δράσουμε μέσα από τη λογοτεχνική μας γραφή. Την υποχρέωσή μας να υπερβούμε την αντανάκλαση του εγωικού καθρέφτη μας και να ασχοληθούμε μέσα από τη λογοτεχνική μας γραφή με τα σύγχρονα προβλήματα του κόσμου, με ζητήματα, με έννοιες και με εκείνη τη λογοτεχνική και πνευματική παραγωγή που θα βοηθήσουν τους συνανθρώπους μας, την κοινωνία, τη νέα ελληνική και παγκόσμια δημιουργική σκέψη.
Από αυτό το βήμα το έχω ξαναπεί ... και το ξαναλέω.
Το πνευματικό υπόβαθρο της χώρας μας είναι τεράστιας σημασίας.
Η Ελλάδα παραμένει μια κλασική υπερδύναμη πολιτισμού και γνώσεις.
Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος συνεχίζει να μας συντηρεί.
Όμως αυτό πια δεν μας σώζει.
Δεν είμαστε (στο βαθμό που χρειάζεται) μια χώρα αναστοχασμού και νέου οράματος. Βέβαια που και που ξεπετάγονται κάποιες λαμπρές μειοψηφίες. Πρέπει να καταλάβουμε όμως ότι χρειάζονται πολλοί έντιμοι και αξιόλογοι στον τομέα τους για να οδηγήσουν την πνευματική μας παιδεία. Το πρόβλημά μας είναι ότι ασχολούμαστε περισσότερο με το παρελθόν ενός θυμού και λιγότερο με το μέλλον.
Πρέπει να δημιουργούμε τα νοήματα και όχι να κλαίμε στους τάφους παλιών αδικιών ή μεγαλείων.
Όταν γράφουμε ένα καλό ποίημα ή εκδίδουμε ένα βιβλίο και παίρνουμε εύσημα για αυτά, να μην αναπαυτούμε μόνο στο (στεφανωμένο) θρόνο της προσωπικής μας επιτυχίας. Πρέπει να βρούμε τρόπους να γίνουμε μέσα από τιμές πιο χρήσιμοι, πιο αποδοτικοί, πιο έντιμοι και πιο δημιουργικοί για τους υπόλοιπους που είναι δίπλα μας και πιο πέρα από εμάς... Να βρούμε τους τρόπους.
Έτσι ολοκληρώνουμε το χρέος μας σαν ποιητές, λογοτέχνες και πνευματικοί άνθρωποι. Δεν μας ανήκουν αποκλειστικά οι τιμές. Δεν είναι μόνο δικές μας. Μας τιμούν οι συνάδελφοί μας, οι φίλοι μας και οι αναγνώστες συνάνθρωποί μας. Χωρίς τους άλλους που μας διαβάζουν δεν θα είμασταν λογοτέχνες.
Μην ξεχνάμε ότι είμαστε προσωρινοί δημιουργοί μιας προσωρινής πολιτιστικής πραγματικότητας και πρέπει να σκεφτούμε τους επόμενους που θα συνεχίσουν τον πολιτισμό.
Να βρούμε λοιπόν τους τρόπους και να ανταποδίδουμε αυτή την τιμή μας στους συνανθρώπους μας και στην κοινωνία. Να συνεχίσουμε τον πολιτισμό.
Ο μόνος σίγουρος τρόπος είναι όταν συντηρούμε και υποστηρίζουμε τις ανθρωπιστικές αξίες της αλληλεγγύης για όλους, της δικαιοσύνης για όλους, της δημοκρατίας για όλους, της καλύτερης ζωής για όλους.
Έτσι μεταγγίζουμε το λογοτεχνικό έργο στο κοινωνικό μας γίγνεσθαι. Και αυτό είναι βαθιά ποιητικό. Είναι η πραγματική ουσία της ποίησης και της λογοτεχνίας.
Γιατί η λογοτεχνία και η ποίηση παρατηρεί τον άνθρωπο γυμνό από τίτλους, θέσεις, φτιασιδώματα, πλούτη και δόξες. Τον παρατηρεί ως τραγικό και θαυμαστό ον που διψάει για αληθινή γνώση και αγάπη. Που διψάει για την κατανόηση του κόσμου και του εαυτού του.
Γι’ αυτό είμαστε σήμερα εδώ. Γι’ αυτό κάνουμε αυτές τις εκδηλώσεις. Αν η ποίηση και η λογοτεχνία συνεχίζει να τα καταφέρνει, ο πολιτισμός μπορεί να τα καταφέρει. Η Ανθρωπότητα μπορεί να τα καταφέρει.
Σας ευχαριστώ.
Θα προσκαλέσω τώρα στο βήμα την Πρόεδρο της Π.Ε.Λ. Αγγελική – Ψακή Κωβαίου για έναν σύντομο χαιρετισμό.