theatro h

Ομιλία για τον ποιητή - κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα 12/2/2019

Τον Κ.Μ. τον γνώρισα πριν πολλά χρόνια από τον Ηλία Μέλιο πριν πολλά χρόνια. Ο Κωνσταντίνος Μπούρας είναι φίλος και φιλικός, πονεμένος και συμπονετικός, ταπεινωμένος από τους ανόητους και ταπεινός με τους ταπεινούς, αισιόδοξος και σκωπτικός, δίκαιος γιατί έχει αδικηθεί, ώριμα καυστικός και απολαυστικά ειρωνικός. Μοιάζει απλός και ανυπεράσπιστος αλλά είναι πολυσύνθετος και υπερασπιστής της διαφορετικότητας. Συμφιλιωμένος με τα λάθη της ζωής. Συμφιλιωμένος με το υπαρξιακό λάθος που το θεωρεί ταυτόχρονα και υπαρξιακό θαύμα. Μυστηριώδης και ανοιχτός μαζί. Ερωτικός χωρίς να είναι λαχανιασμένος κυνηγός του έρωτα. Τον περιμένει κατά καιρούς. Του «στήνει παγίδες» και όταν τον πιάσει, τον αφήνει γιατί ποτέ δεν είναι ο έρωτας που θέλει… Μέσα από τους θνητούς έρωτες ψάχνει το υπερβατικό νόημα του έρωτα, που μόνο το πνεύμα ξέρει να ορίζει.

Η ποίησή του και η λογοτεχνική του δομή μοιάζει σαν ένα σωματίδιο φωτός που άλλοτε συμπεριφέρεται με τους νόμους της επιστήμης και άλλοτε φεύγει στα όρια μιας μεταφυσικής. Έχει «κάρτα απεριορίστων διαδρομών» στο κοσμικό γίγνεσθαι και «ελευθέρας» στα εσωτερικά κάστρα του Εαυτού. Ελευθέρας, να κάνει βόλτες στον παράδεισο και στην κόλαση που ο καθένας μας επιλέγει για να διδαχτεί και από τα δύο.

Είναι ταυτόχρονα Διονυσιακός και Απολλώνιος. Είναι φωτεινός και πνευματικός, συγκροτημένος και αντισυμβατικός, μεταβολίζει το σκοτάδι σε φωτεινό κύμα. Είναι ένας αλληλέγγυος προφήτης που έρχεται από το μέλλον που αναζητά το ουσιαστικό στο παρελθόν της ψυχής, πιστός στις αξίες του ανθρωπισμού, τρυφερός και επαρκής, ανικανοποίητος και ζωντανός. Συνδρομητής του ωραίου, εξισορροπιστής στο δύσκολο δρόμο μιας ποίησης που μέσα από αυτήν αποδεικνύει την θνητότητα του κόσμου και ταυτόχρονα το μεγαλείο του. Έντιμος και πάντα έτοιμος, πολυμαθής σε βάθος και πλάτος. Μπορεί να μιλάει επί ώρες για διάφορα θέματα και να λέει πολύ ουσιαστικά πράγματα. Αυτό μ’ έχει εντυπωσιάσει που με κάνει να νοιώθω μικρός για τις δικές μου γνώσεις. Μια ευρυμάθεια που απορρέει από την εμπειρία και την σκέψη και όχι από την πληροφορία και την διανόηση. Γι’ αυτό είναι πνευματικός και όχι διανοητής, πολύγλωσσος και όχι πολυλογάς μα πάνω απ’ όλα πολύ καλός γνώστης της λογοτεχνικής γλώσσας. Η Αρχαιομάθειά του προέρχεται από μια αρχέγονη φυσικότητα και πειστικότητα σα να έχει ζήσει σε εποχές άλλες και να μεταφέρει τις εμπειρίες του. Εισηγητής του ωραίου και του χρήσιμου, μεταφραστής πολλών λογοτεχνημάτων αλλά το σημαντικότερο μεταφραστής του Λόγου της ύπαρξής του. Γι’ αυτό αντέχει.

Ο κωνσταντίνος Μπούρας έχει μια αστική λάμψη και κουλτούρα, κατω από την οποία βρίσκεται ένα πέτρινο σπίτι με την μυρωδιά της ρίγανης, ένας ανθισμένος κήπος και η θάλασσα των παιδικών του χρόνων. Στο αίμα του ρέουν Καβαφικές τριήρεις και καράβια του Αχιλλέα για έναν Τρωϊκό πόλεμο που ξέρει ότι είναι χαμένος, αλλά δεν διστάζει να τον ξαναζήσει. Το Λιθάρι του Σίσυφου το έχει στο προσκεφάλι του, το κυλάει μαζί με τα όνειρά του, τα βράδια. Τα βράδια που τριγυρνά στις όχθες του ποταμού του Ηράκλειτου και ανασύρει από την ροή των νερών νέες ψυχές και νοήσεις.

Έτσι με τις κριτικές του ανασύρει από τον βυθό της αφάνειας ανθρώπους που έχουν να πουν πράγματα που θα έμεναν στ’ αζήτητα και στο σκοτάδι και ανταποδίδουν οι περισσότεροι το σεβασμό και την αγάπη που ο ίδιος πρώτα τους έδωσε.

Μα και ο θαυμασμός, και η αγάπη του φαίνεται και για όσους γνωρίζει ο ίδιος και τους αποδέχεται ως αντάξιους ποιητές και ανθρώπους της Τέχνης και της Φιλοσοφίας, γράφοντας ποιήματα γι’ αυτούς,

όπως:

  • ο Θανάσης Νιάρχος, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου,

  • ο Γιώργος Χρονάς, η Κική Δημουλα, ο Νάσος Βαγενάς, ο Δημήτρης Φίλιας,

  • ο Γιώργος Γιατρομανωλάκης, ο Γιώργος Βέης, και άλλοι.

Ο Κώστας Μπούρας γράφει γιατί αγαπά τους ανθρώπους…. Θαυμάζει με θρησκευτική ευλάβεια το μάταιο των ανθρώπων και του έρωτα. Προσπαθεί όμως να μην ματαιοπονεί. Σατιρίζει το εφήμερο και ταυτόχρονα το σέβεται γιατί γνωρίζει καλά ότι το εφήμερο είναι η τροφή του Αιώνιου. Το κουκούτσι του μήλου (δηλαδή η ψυχή που θα ανθίσει) θα φάει την σάρκα του φρούτου, το σώμα του.

«Χειρότερη από την αδημονία του σώματος η προσφυγιά της ψυχής» λέει ο Μπούρας.

Αυτή η σκοτεινόλαμπρη πανανθρώπινη ψυχή μας που ψάχνει παρηγοριά, λύτρωση και απαντήσεις ανάμεσα στα δίπολα όπως ο ίδιος τα ορίζει. Ανάμεσα στο Άπειρον και στο χρέος στην Άφεση – συγχώρεση, στον Έρωτα και στην Κρίση, στην Συμφιλίωση – Απελευθέρωση, στην Ύλη – αντιύλη, στην Αφθονία – θεραπεία, Ανάμεσα σε όλα αυτά, οι ψυχές των ανθρώπων και μέσα σε αυτά η ψυχή του Κώστα με τα πολλά σκαλοπάτια, εκεί όπου η δική του Μαρία Καλογεροπούλου (Καλας) τραγουδάει για χρόνια στην σκάλα του πνεύματός του. Στην σκάλα εκείνη που η ποίησή στήνει το φιλοσοφικό της χορό «μόνο τα γατιά και τα σκυλιά φιλοσοφούν και μερικοί άνθρωποι που ξέρω» λέει ο Μπούρας. Κάνοντας τον απολογισμό του κόσμου μας, υποστηρίζει δικαίως ότι «χάσαμε το ουσιώδες. Να ζήσουμε στο τώρα πλήρεις θεότητος».

Θα συνεχίσω να μιλώ για σένα φιλε Κώστα, βασιζόμενος στις φιλοσοφικές προσεγγίσεις του Ελιφά Λεβί του του συγγραφέα και εσωτεριστή, φιλοσόφου που έζησε στην Γαλλία τον 18ο αιώνα…καθώς βρίσκω μεγάλες ομοιότητες στην φιλοσοφία του με τη δική σου στάση ζωής και προσέγγισης των πραγμάτων. ”Γιατί και εσύ γνωρίζεις ότι το δικαίωμα χωρίς καθήκον γίνεται τρέλα και καθήκον χωρίς δικαίωμα είναι σκλαβιά».

Ξέρεις ότι η γνώση είναι και ένας μαγνητισμός εξουσιαστικός Γνωρίζεις όμως πως το πνεύμα δεν έχει εξουσίες και μαγνητισμούς.

Γι’ αυτό μαγνητίζεις χωρίς κίνδυνο, γιατί φέρνεις ένα εσωτερικό φως μιας ήρεμης δικαιοσύνης και βαθιάς γνώσης. «Γιατί οι καλοί είναι εκείνοι που ασκούν την ευσπλαχνία και βοηθούν τους δυστυχείς. Γιατί το πνεύμα της ευσπλαχνίας είναι και πνεύμα ευφυΐας και σωστής συμβουλής», λέει ο Λεβί Με αυτό το πνεύμα προσπαθείς να πορεύεσαι έστω και αν κάποιες φορές και εσύ και σχεδόν όλοι μας θέλουμε να κυβερνιόμαστε και να παρασυρόμαστε από τα μεγάλα πάθη, γιατί φαντάζουν ωραιότερα από τις αρετές, γιατί τα μεγάλα πάθη είναι συχνά απατηλά όνειρα.

«Η αγάπη των απατηλών ονείρων είναι αυτή που φέρνει τόσο πόνο στα όνειρα της αγάπης. Όμως μια τίμια καρδιά δεν χάνεται…πάλι θα σηκωθεί να στηρίξει τον εαυτό της και την ανθρωπότητα. Μια τίμια καρδιά αισθάνεται καλά όταν βρίσκεται σε επικοινωνία με καλούς ανθρώπους. Μια τίμια καρδιά δεν παραιτείται κατηγορώντας το μοιραίο. Μάχεται εναντίον του να το νικήσει», Ελιφά Λεβί.

Μια τίμια καρδιά γνωρίζει καλά πως όλοι έχουμε ένα πάθος που η λογική το καταδικάζει. Η ποίηση όμως το δέχεται ως δώρο για διερεύνηση της ψυχής και γνώσης.

Γιατί η σάρκα δεν γνωρίζει ούτε θλίψη, ούτε ενοχή…Είναι ένα παθητικό όργανο…”Οι χαρές της ζωής αποτελούν μερίδιο αποκλειστικά της ψυχής» λέει ο Κώστας Μπούρας.

«Τα σώματα που ρίχνονται στην πυρά δεν θα καούν θα καταλήξουν βιαίως στην άλλη χοάνη του χρόνου όπου το ορατό είναι ασύλληπτο

και έπειτα κάποτε θα επανέλθουν

όταν ένα γιγάντιο χέρι γυρίσει ανάποδα την κλεψύδρα».

Μια τίμια καρδιά γνωρίζει πως ο ορμητικός Αχιλλέας (πάθος) είναι προορισμένος να χαθεί αλλά ο συνετός και υπομονετικός Οδυσσέας (αρετή) που παίρνει τελικά την Τροία φυλάγεται, δεν επιτίθεται, περιμένει την κατάλληλη στιγμή…

Μια τίμια καρδιά είναι ο Κώστας ο Μπούρας, φυλαγμένη, χωρίς επιθέσεις περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή να φωτιστεί και να φωτίσει, περιμένοντας τον κατάλληλο στίχο, την κατάλληλη ενεργειακή λέξη, την κατάλληλη ποιητική δύναμη.

Γιατί η ποίηση είναι η κατοχή μιας δύναμης που δημιουργεί και μεταμορφώνει, έχει μια θέληση και επιμονή που φαίνεται τρελή ή παράλογη, βαθιά όμως είναι σοφή αφού βασίζεται στους ιερούς νόμους της φύσης.

Η καλή ποίηση είναι ο λόγος που θέλει ο ιερός νόμος και γι’ αυτό στο τέλος εκπληρώνεται. Γι’ αυτό ο καλός ποιητής γίνεται και μύστης, εκεί κατατάσσω και τον Κώστα τον Μπούρα.

Ο Μύστης ποιητής προσπαθεί με αγωνία να μην διακινδυνεύει το Βασίλειο του ουρανού για λίγο χώμα από τη Γη.

Ο Μύστης ποιητής,έχει υποκλιθεί στη θρησκεία της φύσης.

Αυτή που βλασταίνει, ανθίζει και αναπτύσσει μέσα της τον άνθρωπο με τα πάθη του αλλά και με την έξαρσή του προς το Άπειρο και το αιώνιο καλό..

Γιατί ο Μύστης ποιητής Κώστας Μπούρας γνωρίζει πως οι «δεσμοί της συμπάθειας και της αγάπης για το πνεύμα της ποίησης δεν σπάνε αλλά αντίθετα ενδυναμώνονται με το θάνατο» -(Ελιφα).

Οι δεσμοί του έρωτα (όταν επιθυμείς τον αληθινό έρωτα) είναι αιώνιοι και μετενσαρκώνονται σε άπειρο φως.

Δεν χάνεται η λαχτάρα του ανθρώπου για τον απόλυτο έρωτα…και κάποτε θα γευτεί αυτή τη χαρά. Γιατί όπως λέει ο Κώστας Μπούρας:

«Στον έρωτα όλα συνδέονται και ο κόσμος

αποκτά ένα μυστικό προαιώνιο νόημα»

«Τίποτα δεν τελειώνει.. Όταν κάποτε έχει γίνει

εγγράφεται σε μια άλλη σφαίρα» και συνεχίζει:

«Ο έρωτας των σεραφείμ ανιδιοτελής

και αγαστός συντελεί τα μέγιστα

στην ολοκλήρωση της αποστολής τους

που είναι να μεταφέρουν ψυχές…

στις εσχατιές του κόσμου».

Τελειώνω σιγά – σιγά φίλε Κώστα αυτή την περιπλάνησή μου στη λογοτεχνική σου συμπαντική ψυχή, μια ψυχή που σφύζει από αγάπη για τον αληθινό έρωτα, με ένα ποίημα που έφτιαξα για σένα. Και λέω έφτιαξα και όχι έγραψα, γιατί οι λέξεις αυτού του ποιήματος είναι οι τίτλοι των έργων σου που οι περισσότεροι μιλούν για τον έρωτα…Με τους δικούς σου τίτλους, δηλαδή με τα δικά σου λόγια μιλώ:

Έρως

Άγουρος Έρως

Έρως Ηλιότροπος

Έρως παλίμψηστος

Έρωτες γυρίνων και κρίνων,

στον αστερισμό της Εκάτης.

Η φωνή του Μανδραγόρα

για τον θάνατο του Ευριπίδη

στην κοιλάδα των νεκρών ερώτων

εκεί όπου το αρχαίο φαγοπότι

μετουσιώνεται σε ψυχρό πυρ

και ερωτικά μοιρολόγια.

Εκεί στο φάος, μιας κρίσιμης δεκαλογίας

σε μια Ήττα και σ’ ένα Ωμέγα

στο μετά της τραγωδίας.

Εκεί στις προσευχές των αδύναμων όντων

ξαναλάμπει ο πορφυρός ήλιος

του έρωτα και του θανάτου.




Ο Κώστας Μπούρας είναι φίλος, τον θαυμάζω γιατί είναι «οκτάρι με πλατυποδία» έτσι λέει ο ίδιος, εγώ λέω ότι είναι «δεκάρι με πλατυποδία». Τον αγαπώ γι’ αυτό που είναι. Που παραμένει αγέρωχος, αληθινός με όλα του τα υπέροχα προτερήματα, με όλα τα πάθη, με την σφραγίδα του δακτυλιδιού της ποίησης, με μετουσιωμένο μέσα του το ηρωικό της ανθρώπινης φύσης.

Γιατί «είμαστε ένα σύμπαν που παρατηρεί τον Εαυτό του», όπως λέει ο ίδιος.

Εύχομαι φίλε Κώστα να σου συμβαίνουν συχνά κάποια από αυτά που γράφεις.

Οπως «Να ξυπνάς το πρωί ολόδροσος με το χαμόγελο στα χείλη μετά την ολονύκτια περιήγηση στον κόσμο των πνευμάτων».

«Να γελάς και όταν δεν συντρέχει κανένας λόγος…να γελάς…το σώμα ξέρει» λες, αλλά και το πνεύμα ξέρει και όλοι εμείς οι φίλοι σου ξέρουμε για το συμπυκνωμένο φως σου….Γιατί πιστεύω ότι πέρα από δοχεία Κοσμικού φωτός είμαστε και Δημιουργοί φωτός. «Να γελάς και όταν δεν συντρέχει κανένας λόγος…να γελάς …….ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ
theatro

 

3

Η εξέλιξη της τέχνης

Η συγγραφή, η υποκριτική και η σκηνοθεσία κάτω από το πρίσμα της βιωματικής εμπειρίας, συντελούν σε αυτό το σκοπό.

1

Η μεταφυσική του θεάτρου

Το μυστήριο του θανάτου και της ζωής. Αυτό το μυστήριο γινόταν ως ένα βαθμό φανερό μέσα από ιεροτελεστικά δρώμενα, όπου ήταν και οι πρώτοι στενοί συγγενείς του θεάτρου.
2

Εμψύχωση βιωματικών ομάδων

Εμψυχωτής είναι κάποιος που εμψυχώνει οποιονδήποτε άνθρωπο ή ομάδα για να δράσει με περισσότερη επιτυχία σε κάτι, που δίνει θάρρος, ελπίδα και συμπόνια που παρακινεί και κατανοεί.
4

Άρθρα που έχουν δημοσιευθεί

Ετυμολογικά η λέξη ποίηση (όπως γνωρίζεται) προέρχεται από το ρήμα «ποιέω-ποιώ». Το «ποιώ» είναι η διπλή αδελφή όψη του ρήματος «πρήσσω- πράσσω- πράττω»..

6945768633
vasflo100@yahoo.gr

Επικοινωνία